CHP Ortaca Kadın Kollarından Kadın Hakları Günü açıklaması
CHP Ortaca İlçe Kadın Kolları Başkanı Hatice Zuhal Arslan, 5 Aralık Dünya Kadın Hakları Günü dolayısıyla basın açıklaması yaptı.
Açıklamada Arslan, kadın haklarına yönelik gelişmeleri borçlu oldukları Mustafa Kemal Atatürk ve Cumhuriyet’e minnet duyduklarını söyledi.
Arslan, açıklamasında şu ifadelere yer verdi; “Kadınların siyasi hayatta seçme ve seçilme hakkını elde etmesi, toplumsal hayatta gerçekleşen Atatürk devrimlerinin en önemlilerinden birisidir. 1930 yılından itibaren çıkarılan bir dizi yasa ile önce belediye seçimlerine katılma sonra köylerde muhtar olma, ihtiyar meclislerine seçilme hakkı tanınan kadınların Milletvekili seçme ve seçilme hakları 5 Aralık 1934’de Anayasa ve Seçim Kanunu’nda yapılan yasa değişikliği ile tanındı. Kadınların belediye seçimlerinde seçme ve aday olma hakkı 3 Nisan 1930’da belediye kanununun kabul edilmesiyle tanındı.”
İLK KADIN MUHTARIN SEÇİMİ
“Aydın’ın Çine ilçesine bağlı Demirdere köyünde (Bugünkü Karpuzlu ilçesi) yaklaşık 500 oy alarak seçimi kazanan Gül Esin, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kadın muhtarı oldu.
Türkiye’deki kadınlar Milletvekili olabilmek için ilk adımı 1923’te atmışlardı. Bu adım, kadınların 1923 yılında Nezihe Muhiddin önderliğinde ilk kadın partisi Kadınlar Halk Fırkası’nı kurma isteğiydi. Fakat 1909 seçim kanunu sebebiyle bu parti kurma girişimi, Kadınlar Halk Fırkası’nın Türk Kadınlar Birliği adlı derneğe dönüşmesi ile sonuçlanmıştı. 1924 anayasası hazırlanırken kadınların Milletvekili seçme ve seçilme hakkına sahip olması gündeme geldi ancak TBMM genel kurulunda bu hakların yalnızca erkeklere tanınması fikri ağır bastı. Gerekli yasal değişiklik 1934 yılında Başbakan İsmet İnönü ve 191 Milletvekilinin sunduğu Anayasa ve Seçim Kanunu’nda değişiklik yapılmasını öngören yasa önerisi sonucu gerçekleşti. Öneri, 5 Aralık 1934’te mecliste görüşüldü. Yapılan oylamada, 317 üyeli mecliste oylamaya katılan 258 Milletvekilinin tamamının oyuyla değişiklik önerisi kabul edildi. Yasanın çıkmasının ardından 7 Aralık 1934’te, Türk Kadınlar Birliği, İstanbul Beyazıt Meydanında büyük kutlama mitingi ve Taksim’e yürüyüş düzenledi. Kadınların ilk kez oy kullandığı ve aday olabildiği TBMM seçimleri 8 Şubat 1935’te yapıldı. 17 kadın Milletvekili ilk kez TBMM’ye girdi. Ara seçimlerde bu sayı 18’e ulaştı. Böylece kadınlar TBMM’deki tüm Milletvekillerinin yüzde 4.5’ini oluşturdular.”
FRANSA VE İTALYA’DAN ÇOK DAHA ÖNCE
“Bu oran, Cumhuriyet tarihinde kadınların TBMM’deki en yüksek temsil oranlarından birisiydi. Bu özelliğini de 2007 genel seçimlerine dek korudu. Türkiye; Fransa, İtalya, Hırvatistan, Slovenya’dan 11, Romanya’dan 12, Bulgaristan’dan 13, Belçika’dan 14, Yunanistan’dan 15, İsviçre’den ise 36 yıl önce kadınlara seçme ve seçilme hakkını tanımıştı.
Tüm bu gelişmeleri borçlu olduğumuz Mustafa Kemal Atatürk ve Cumhuriyet’e minnet duyuyor, saygıyla yad ediyor, kadınlara seçme seçilme hakkı verilişinin yıl dönümünde tüm kadınlarımızın gününü kutluyoruz.”
