Tıkanırcasına yeme bozukluğu; yani binge eating disorder son yıllarda giderek artan yeme bozukluklarından biridir. Yeme davranışı üzerinde kontrol kaybının hissedildiği, tekrarlayan aşırı yeme dönemleriyle kendini gösteren ve kişinin tıkanırcasına yeme ataklarının yol açabileceği etkileri giderebilmek için bir takım yöntemlere başvurmadığı bir yeme bozukluğudur. Tıkanırcasına yeme bozukluğuna sahip bireyler aç olmasalar bile çok fazla yemek yiyebilirler. Duygular kişinin yeme davranışını etkileyerek onu çok yemeye iter.
DSM-5 Tıkanırcasına Yeme Bozukluğu Tanı Ölçütleri(APA 2013)
- Tekrar tekrar görülen tıkanırcasına yeme dönemleri. Bir tıkanırcasına yeme dönemi bu maddelerin her ikisi de bulunur.
1)Benzer koşullarda, benzer sürede çoğu kişinin yiyebileceğinden açıkça daha çok yiyeceği ayrı bir zaman diliminde (örneğin herhangi 2 saatlik sürede yeme)
2)Bu dönem sırasında , yemek yemeyle ilgili denetimin kalktığı hissinin bulunması
- Tıkanırcasına yeme dönemlerinde bu maddelerden en az 3’ü
1)Olağandan çok daha hızlı yeme
2)Rahatsızlık hissedecek düzeyde tokluk hissedene kadar yemek
3)Fizyolojik açlık duymuyorken aşırı derecede yemek
4)Ne kadar yediğinden utandığı için kendi başına yeme
5)Yeme sonrası tiksinme, çökkünlük yaşama ya da suçluluk duyma
- Tıkanırcasına yeme ile ilgili belirgin bir sıkıntı duyulur.
- Tıkanırcasına yeme davranışları, ortalama 3 ay içinde, en az haftada 1 kez olmuştur.
- Tıkanırcasına yemeye, bulimia nervozada olduğu gibi yineleyen uygunsuz telafi edici davranışlar eşlik etmez ve tıkanırcasına yeme ,yalnızca bulimia nervoza ya da anoreksiya nervozanın gidişi sırasında ortaya çıkmaz.
DSM-5’e Göre Tıkanırcasına Yeme Bozukluğunun Şiddeti
Ağır olmayan: Ortalama haftada 1-3 kez,
orta derecede: ortalama haftada 4-7 kez,
ağır: ortalama 8-13 kez,,
aşırı düzey: ortalama 14 ya da daha fazla tıkanırcasına yemenin olması
Tıkanırcasına Yeme Bozukluğu Nedenleri
Nedeni tam olarak bilinmeyen bir hastalıktır. Travma sonrası stres, depresyon, mutsuzluk, özgüven eksikliği, umutsuz ruh haline sahip olmanın tıkanırcasına yeme bozukluğuna neden olduğu düşünülmektedir. Tıkanırcasına yeme bozukluklarında bir diğer unsur genetik aktarımdır. Aile içerisinde yeme bozukluğu varsa aile içinde yaşayan diğer aile üyelerinde de tıkanırcasına yeme bozukluğuna yakalanma riski artar.
Sağlık Riskleri: Tıkınma atakları sonrasında bireylerde obezite riski artmaktadır. Artan obezite sonucu kalp ve damar hastalıkları, Tip 2 diyabet ve kanser riski de artar.
Tedavisi:
Tıkanırcasına yeme bozukluğu için tedavi planı yeme bozukluğu nedeni, şiddetine göre değişiklik gösterir. Tedavi seçenekleri arasında ;bilişsel davranışçı terapi, kişilerarası psikoterapi, kilo kaybı tedavisi ve ilaç tedavisi bulunur. Kişinin tedavi ekibinde; beslenme uzmanı, hekim, psikolog bulunmalıdır. Sağlıkla kalın..
Bunlar da ilginizi çekebilir
